w XIX wieku kamień z Rosetty pomógł uczonym w końcu złamać Kodeks hieroglifów, starożytnego egipskiego systemu pisma. Francuscy inżynierowie wojskowi, którzy brali udział w kampanii egipskiej Napoleona Bonaparte, odkryli kamienną płytę w 1799 roku podczas remontu Fortu w pobliżu miasta Rashid (Rosetta).

artefakt, który jest wykonany z granitu, wszedł w posiadanie Brytyjczyków po pokonaniu Francuzów w Egipcie w 1801 roku.

w kamieniu znajduje się dekret wydany w 196 p. n. e. przez grupę egipskiego duchowieństwa i władcę Egiptu Ptolemeusza V, świadcząc o jego hojności i pobożności. Pierwotnie był wystawiany w świątyni, prawdopodobnie w pobliżu starożytnego miasta Sais, następnie wieki później przeniesiony do Rosetta i użyty przy budowie Fort Julien, gdzie został ostatecznie odkryty przez Francuzów.

dekret na kamieniu zapisany jest na trzy sposoby: w hieroglifach, które były używane głównie przez kapłanów; w starożytnym egipskim demotycznym, używanym do celów codziennych; oraz w starożytnej Grecji. Stosowanie hieroglifów wymarło po IV wieku, a system pisma stał się zagadką dla uczonych.

brytyjski naukowiec Thomas Young, który rozpoczął badanie tekstów kamienia z Rosetty w 1814 roku, poczynił pewne wstępne postępy w analizie hieroglificznej inskrypcji. Młody przypuszczał, że kartusze—hieroglify zamknięte w owalach—zawierały fonetyczne pisownie imion Królewskich, w tym Ptolemeusza, do którego odwołano się w Greckiej inskrypcji.

ostatecznie to francuski językoznawca Jean-Francois Champollion rozszyfrował kamień z Rosetty i złamał Kodeks hieroglificzny. W latach 1822-1824 Champollion wykazał, że hieroglify były kombinacją znaków fonetycznych i ideograficznych, a nie tylko symbolicznym pismem obrazowym, które nie reprezentowało również dźwięków języka, jak podejrzewali wcześniejsi uczeni. Za swoje odkrycia Champollion uważany jest za ojca założyciela egiptologii.

dziś kamień z Rosetty, który mierzy około 44 cali wysokości i 30 cali szerokości, znajduje się w British Museum w Londynie, gdzie znajduje się od 1802 roku, z wyjątkiem tymczasowej lokalizacji w celu przechowania podczas I Wojny Światowej w podziemnym miejscu.