Terytoria Arabskie okupowane przez Izrael

Po wojnie w 1967 roku Terytoria Arabskie okupowane przez siły izraelskie znalazły się pod administracją wojskową. Obejmowały one terytorium na Zachodnim Brzegu Jordanu, które zostało anektowane przez Jordanię w 1950 roku, Strefę Gazy, Region Półwyspu Synaj w Egipcie i Region Wzgórz Golan w Syrii. Ponadto Wschodnia Jerozolima (dawniej także część Jordanii) została zajęta przez siły izraelskie, a Izrael przejął administrację miasta jako jednej gminy; w 1967 Izrael włączył Wschodnią Jerozolimę i przyległe wioski, a następnie formalnie je zaanektował-działania, które nadal były kwestionowane za granicą i Ostro kwestionowane przez Palestyńczyków i sąsiednie kraje arabskie. W 1978 roku izraelskie wojsko zajęło pas terytorium Libanu przylegający do północnej granicy Izraela, z którego wycofało się w 2000 roku. W kwietniu 1981 roku Izrael przyjął ustawę o aneksji Wzgórz Golan, ale zakończył wycofywanie się z Półwyspu Synaj w kwietniu 1982 roku po negocjacjach traktatu pokojowego z Egiptem. Podobnie, w maju 1994 r.Izrael zaczął przekazywać Palestyńczykom kontrolę nad znaczną częścią Strefy Gazy i części Zachodniego Brzegu—w tym jurysdykcję nad większością mieszkańców tych obszarów—zgodnie z postanowieniami Porozumienia Kairskiego w sprawie Strefy Gazy i Jerycha podpisanego przez obie strony na początku tego miesiąca. Wymiana terytoriów była częścią szeregu porozumień (zwanych ogólnie porozumieniami z Oslo), które zostały zainicjowane przez deklarację zasad Autonomii Palestyńskiej z września 1993 roku. Celem tych porozumień było rozstrzygnięcie nierozstrzygniętych sporów między obiema stronami w kwestiach związanych z bezpieczeństwem Izraela i okupacją Terytorium palestyńskiego przez Izrael (zob. poniżej deklaracja zasad i porozumienie Kairskie).

Izraelczycy i nowo utworzona Autonomia Palestyńska (PA) zorganizowali dalszą wymianę terytorium w ramach umowy przejściowej o Zachodnim Brzegu i Strefie Gazy, podpisanej we wrześniu 1995 roku, oraz Memorandum Wye River z października 1998 roku. Transfery, realizowane etapami, w rzeczywistości następowały wolniej niż pierwotnie uzgodniono, z kilkoma etapami opóźnionymi lub odroczonymi. W 2002 r. Izrael rozpoczął również budowę bariery opisanej jako środek bezpieczeństwa przed atakami samobójczymi; pomimo głosowania Zgromadzenia Ogólnego ONZ w 2003 r.i orzeczenia Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości potępiającego barierę zgodnie z prawem międzynarodowym, budowa trwała nadal. Jednak w wyniku USA w negocjacjach bariera, która początkowo obejmowała szczególnie kontrowersyjne odchylenia od „zielonej linii” (granicy między Izraelem a Zachodnim Brzegiem, wyznaczonej przez zawieszenie broni z 1949 r.), została przekierowana na bliższą drogę zielonej linii; począwszy od 2004 r. Sąd Najwyższy Izraela wielokrotnie orzekał również o zmianie trasy bariery, odpowiadając na apele z poszczególnych palestyńskich wiosek w pobliżu jej przebiegu.

pod koniec 2003 roku premier Ariel Szaron zaproponował nowe, jednostronne podejście oparte na przekonaniu, że Izrael nie ma partnera w pokoju i pociąga za sobą wycofanie się ze Strefy Gazy i części Zachodniego Brzegu. Plan rozłamu początkowo spotkał się ze znacznym sprzeciwem ze strony własnej partii Likudu Szaron, ale ostatecznie został zatwierdzony przez Kneset w 2004 r.w związku z ciągłymi kampaniami i rezygnacjami sprzeciwiającymi się niemu. Niemniej jednak w sierpniu 2005 roku, zgodnie z planem, Izrael wycofał się ze Strefy Gazy i zlikwidował cztery żydowskie osiedla na Zachodnim Brzegu i przekazał te tereny PA.

tymczasem szybka budowa osiedli gdzie indziej jeszcze bardziej skomplikowała proces pokojowy. Podczas gdy porozumienia z Oslo w 1993 r. ustaliły, że kwestia osadnictwa zostanie rozstrzygnięta w wyniku późniejszych dwustronnych negocjacji, liczba żydowskich osadników na Zachodnim Brzegu wzrosła trzykrotnie w latach 1995-2015. W 2009 r. OWP zaczęła domagać się zamrożenia budowy osiedli jako warunku wstępnego negocjacji z Izraelem, w obawie, że rozbudowa osiedli skomplikowałaby zdolność do utworzenia rentownego państwa palestyńskiego. Pod naciskiem Stanów Zjednoczonych Izrael tymczasowo wstrzymał budowę osiedli na Zachodnim Brzegu od listopada 2009 do września 2010. Zamrożenie nie zapoczątkowało jednak negocjacji, ponieważ kontynuowano budowę we wschodniej Jerozolimie, w dzielnicach, które OWP i społeczność międzynarodowa—ale nie Izrael—uważały za osiedla.