pamięć optyczna, elektroniczny nośnik pamięci, który wykorzystuje wiązki laserowe o małej mocy do rejestrowania i pobierania danych cyfrowych (binarnych). W technologii optycznego przechowywania danych wiązka laserowa koduje dane cyfrowe na dysku optycznym lub Laserowym w postaci małych wgłębień ułożonych w spiralną ścieżkę na powierzchni dysku. Skaner laserowy o małej mocy służy do „odczytu” tych dołów, przy czym zmiany natężenia światła odbitego od dołów są przekształcane w sygnały elektryczne. Technologia ta jest wykorzystywana w płycie compact disc, która rejestruje dźwięk; w CD-ROM (compact disc Read-only memory), który może przechowywać tekst i obrazy, a także dźwięk; w WORM (write-once read-many), rodzaj dysku, który może być zapisany raz i odczytać dowolną liczbę razy; oraz w nowszych dyskach, które są całkowicie wielokrotnego zapisu.

pamięć optyczna zapewnia większą pojemność pamięci niż pamięć magnetyczna, ponieważ wiązki laserowe mogą być sterowane i skupiane znacznie precyzyjniej niż małe głowice magnetyczne, umożliwiając w ten sposób kondensację danych w znacznie mniejszej przestrzeni. Na przykład cały zestaw encyklopedii może być przechowywany na standardowym 12-centymetrowym (4,72 cala) dysku optycznym. Oprócz większej pojemności, technologia optycznego przechowywania zapewnia również bardziej autentyczne powielanie dźwięków i obrazów. Dyski optyczne są również niedrogie w produkcji: plastikowe dyski są po prostu formami tłoczonymi z matrycy, tak jak płyty gramofonowe. Dane na nich nie mogą zostać zniszczone przez przerwy w zasilaniu lub zakłócenia magnetyczne, same dyski są stosunkowo odporne na uszkodzenia fizyczne i w przeciwieństwie do dysków magnetycznych i taśm, nie muszą być przechowywane w szczelnie zamkniętych pojemnikach, aby chronić je przed zanieczyszczeniami. Optyczny sprzęt skanujący jest podobnie trwały, ponieważ ma stosunkowo niewiele ruchomych części.

wczesne dyski optyczne nie były wymazywalne—tzn. dane zakodowane na ich powierzchni mogły być odczytywane, ale nie kasowane ani przepisywane. Problem ten został rozwiązany w latach 90-tych wraz z rozwojem robaka i dysków zapisywalnych / wielokrotnego zapisu. Główną pozostałą wadą sprzętu optycznego jest wolniejsze tempo pobierania informacji w porównaniu z konwencjonalnymi nośnikami magnetycznymi. Pomimo swojej powolności, jego doskonała pojemność i właściwości nagrywania sprawiają, że pamięć optyczna idealnie nadaje się do zastosowań wymagających dużej pamięci, zwłaszcza tych, które zawierają nieruchomą lub animowaną grafikę, dźwięk i duże ilości tekstu. Encyklopedie multimedialne, gry wideo, programy szkoleniowe i katalogi są zwykle przechowywane na nośnikach optycznych.